e-Περιοδικό Επιστήμης & Τεχνολογίας

e-Journal of Science & Technology, (e-JST)

Eating habits and obesity indices assessment in School Health based survey in the Attica basin Greek pupils: 2002-2007

Dimitrios I. Chaniotis ^1,2,  Sylvia Botsari, Panagiota Mikelopoulou, Frangiskos  Chaniotis¹

 1. Technological Educational Institution (TEI) of Athens,  Faculty of Health and Caring Professions

2. Foundation of Biomedical Research, Cardiovascular Division, Academy of Athens

 Address for correspondence: Dimitrios Chaniotis MD, PhD, FESC, Tel. +6973049444, e-mail: chaniotisdimitris@gmail.com

Summary

In the season of modern culture and the abundance of material goods, the correct diet of person has suffered hurt. The alimentary habits changed, the natural activity were decreased and the obesity in the children's and adolescent age constitute henceforth also in Greece most important problem.

The purpose of our study was to evaluate the prevalence of overweight and obesity and contributing factors related to their eating habits in the Attica basin Greek pupils during School health examinations in 2002-2007 school years.

In this study 2065 Greek children (49%:1001 boys and 51%:1064 girls) aged 6-12 years were included. All children filled out a simple questionnaire and data on demographic, anthropometric and behavioural (nutrition, physical activity, screen time) characteristics were analysed. Body mass index  (BMI) were examined in all children and childhood overweight and obesity was defined according to sex- and age-specific BMI cut-off points, recommended by the International Obesity Task Force.

Results: 35,3% of participants were overweight/obesity (24,2% overweight and 11,1% obesity, equally in both genders). Meal frequency: Early morning breakfast with milk and/or fruit juice consumption was 80,4%  but in combination with regular breakfast was 53,3%, mid day (morning snack) 78,9%, lunch 96,1%, evening (afternoon snack) 56% and dinner 82,8%.  One or more servings consumption of fruits and vegetables was 58,8% and 45,9% respectively and free” junk foods” meals was 50,4%. No salt addition in their meals was 68,3% and legumes/beans meals consumption 1-2 servings per week was 64,9%. Sedentary behaviors with TV screen time and low level physical activity was 61,2% and athletic activities had 33,8%. In multiple regression models, after adjustment for sex and aged, lower  BMI were found in increasingly consumption of fish and legumes.

In conclusion of our study it is proved an alarmangly high prevalence overweight/obesity problem among school children.  Intervention and prevention measures should be targeted at the promotion of the healthier eating habits and physical activity.

Keywords: School Health, Eating habits, childhood obesity, Greek pupils.

[return]

Διατροφικές συνήθειες και αξιολόγηση του βαθμού παχυσαρκίας σε μαθητές Δημοτικών Σχολείων του λεκανοπεδίου Αττικής την περίοδο 2002-2007 στα πλαίσια προγράμματος Σχολικής Υγείας

Δημήτριος Ι. Χανιώτης^1,2, Σύλβια Μπότσαρη, Παναγιώτα Μικελοπούλου, Φραγκίσκος Χανιώτης¹

1.      Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (ΤΕΙ) Αθήνας, Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας Πρόνοιας (ΣΕΥΠ)

2.      Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ), Κέντρο Κλινικής Έρευνας, Τομέας Καρδιάς Αγγείων

Αλληλογραφία: Δρ. Δημήτριος Χανιώτης, Τηλ. 6973049444

e-mail: chaniotisdimitris@gmail.com

 Περίληψη

  Στις χώρες του δυτικού κόσμου καθώς και στην Ελλάδα, η παχυσαρκία αποτελεί ένα αναγνωρισμένο πρόβλημα, μια χρόνια και νοσογόνο κατάσταση, η οποία έχει τάση αύξησης με την πάροδο των χρόνων.

Αιτίες της δημιουργίας παχυσαρκίας στην παιδική ηλικία είναι οι ακόλουθες: η επίδραση του κοινωνικού και οικογενειακού  περιβάλλοντος, η επίδραση της τηλεόρασης, της καθιστικής ζωής και της μειωμένης φυσικής δραστηριότητας, η αυξημένη κατανάλωση λίπους, αναψυκτικών και   « fast-food », η επίδραση της κληρονομικότητας καθώς και οι ορμονικοί, ψυχολογικοί και ψυχοκοινωνικοί παράγοντες.

Η παχυσαρκία είναι ισχυρός προδιαθεσικός παράγοντας για παχυσαρκία και στην ενήλικη ζωή. Τα παχύσαρκα και υπέρβαρα παιδιά καθώς και ενήλικες παρουσιάζουν το Μεταβολικό Σύνδρομο, καρδιακές επιπλοκές και άλλες παθήσεις. Το πρόβλημα της παχυσαρκίας καθιστά επιτακτική την ανάγκη της αντιμετώπισης του αλλά και της πρόληψης του. Η παιδική παχυσαρκία μπορεί να αντιμετωπιστεί πρωτίστως  με τη βοήθεια της οικογένειας, αφού ο ρόλος των γονέων είναι σημαντικότατος. Θεραπευτικά μέσα αποτελούν ο διαιτητικός έλεγχος, η φυσική δραστηριότητα, η τροποποίηση της συμπεριφοράς και τα μη συμβατικά θεραπευτικά μέσα για περιστατικά με ακραίο βαθμό παχυσαρκίας. Βέβαια, η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη μέσω της ενημέρωσης και της εκπαίδευσης. Για το λόγο αυτό, είναι απαραίτητο να υπάρξουν προληπτικές παρεμβάσεις στο σύστημα υγείας, στην εκπαίδευση του παιδιού και της οικογένειας, στην επιλογή μιας ισορροπημένης δίαιτας και στην προώθηση της σωματικής άσκησης. Επιπλέον, η πολιτεία οφείλει να παρέμβει στο πρόβλημα της παιδικής παχυσαρκίας παίρνοντας μέτρα για την πρόληψη του. Σημαντικός επίσης αποτελεί και ο ρόλος του Επισκέπτη Υγείας στα σχολεία με την εφαρμογή προγραμμάτων διατροφικής αγωγής.

Από τη μελέτη που κάναμε σε μαθητές δημοτικών σχολείων της ευρύτερης περιοχής των Αθηναίων  στηριζόμενη σε ερωτηματολόγια, το ποσοστό των υπέρβαρων (24,2%) ή παχύσαρκων (11,1%) παιδιών είναι υψηλό (συνολικά 35,3%).  Χαμηλή φυσική δραστηριότητα και παθητικός τρόπος ζωής με καθήλωση στην οθόνη καταγράφεται στο 61,2%, ενώ σε αθλητικές δραστηριότητες συμμετέχει μόνο το 33,8% Τα περισσότερα παιδιά έχουν 4 ή 5 γεύματα καθημερινά αλλά πλήρες πρωϊνό γεύμα λαμβάνει μόνο το 53,3%. Ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι 68,3% των παιδιών δεν προσθέτει επιπλέον αλάτι στα γεύματα, 64,9% συνηθίζει να τρώει 1-2 φορές την εβδομάδα όσπρια, το 58,8% κι 45,9% καταναλώνει τουλάχιστον 1 φρούτο και μία μερίδα λαχανικών αντίστοιχα, ενώ το 50,4% αποφεύγει να καταναλώνει επεξεργασμένα τρόφιμα τύπου “junk food” Από τα πορίσματα της μελέτης αποδεικνύεται πως τα αίτια της παχυσαρκίας είναι κοινωνικά και η παχυσαρκία είναι αποτέλεσμα ενός περιβάλλοντος που ευνοεί την περιορισμένη φυσική δραστηριότητα και την αυξημένη κατανάλωση θερμίδων. Η λύση στο πρόβλημα της παχυσαρκίας είναι σύνθετη αφού απαιτείται η παρέμβαση όλων μας. Στόχος επομένως της μελέτης μας ήταν να ευαισθητοποιήσουμε τα παιδιά και τους γονείς τους με παροχή γνώσεων, να ενεργοποιήσουμε την κριτική σκέψη των παιδιών και να αφυπνίσουμε όλους τους παράγοντες που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη τους.

Τέλος, ελπίδα μας είναι η αλλαγή στάσης όλων μας σε θέματα υγείας και κυρίως στην υγιεινή διατροφή και σωματική δραστηριότητα των παιδιών.            

 Λέξεις κλειδιά: Σχολική Υγεία, Διατροφικές συνήθειες, Παιδική Παχυσαρκία, Έλληνες μαθητές .

[return]